Zima wciąż trwa, jednak powoli przygotowujemy się na nadejście wiosny. Od wieków w Polsce istnieje tradycja topienia marzanny, która symbolizuje pożegnanie zimy. Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów już po raz dwunasty zaprasza do wzięcia udziału w konkursie – Małopolska Marzanna. To z jednej strony pielęgnowanie regionalnych zwyczajów, a z drugiej szansa na przyjemnie spędzony czas i udaną zabawę.
Przedstawiamy zasady uczestnictwa w konkursie i przy okazji przypominamy, skąd wziął się rytuał kontynuowany w Polsce od setek lat.
Zwyczaj topienia marzanny
Kiedy narodził się zwyczaj topienia marzanny? Niestety nie da się tego dokładnie ustalić. Pewne jest natomiast, że to obrzęd starosłowiański. Kukła marzanny to uosobienie słowiańskiej bogini odpowiedzialnej za pojawienie się zimy, a tym samym obumarcie natury. Utopienie lalki, mające miejsce 21 marca, to symboliczne powitanie wiosny i rytuał mający zapewnić urodzaj w kolejnych miesiącach. Tradycyjna kukiełka wykonywana była ze słomy, białego płótna i przyozdobiona wstążkami oraz koralami. Przed wrzuceniem do wody była dodatkowo podpalana. Topienie marzanny, związane było z licznymi przesądami: dotknięcie pływającej lalki mogło spowodować… uschnięcie ręki, obejrzenie się za siebie w drodze powrotnej było z kolei proszeniem się o chorobę, a potknięcie i upadek zwiastowały śmierć w trakcie roku. Dzisiaj starosłowiański rytuał to nie tylko pielęgnowanie tradycji, ale i część interesującego plastycznego zadania. Dlatego też w obecnych czasach topienie marzanny to najczęściej element zajęć w przedszkolu lub szkole. Zwyczaj nie ma więc wiele wspólnego z obrzędami i wierzeniami, które przyświecały ludziom w dawnych czasach. Współcześnie dzieci symbolicznie żegnają zimę i witają wiosnę.
Konkurs Małopolska Marzanna
Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów po raz kolejny zaprasza do udziału w konkursie Małopolska Marzanna. Wydarzenie odbywa się pod honorowym patronatem Witolda Kozłowskiego — Marszałka Województwa Małopolskiego. Konkurs przeznaczony jest dla dzieci i młodzieży szkół podstawowych w Województwie Małopolskim. Jego celem jest edukacja poprzez uczestnictwo w kultywowaniu regionalnych tradycji folklorystycznych, rozwijanie kreatywności i wyobraźni plastycznej oraz zdolności manualnych, a także promocja kultury ludowej Województwa Małopolskiego.
Jakie zadanie stoi przed uczestnikami? Należy stworzyć kukiełkę marzanny przy użyciu ekologicznych materiałów (np. słomy, wikliny, drewna, bibuły, papieru, bawełny, lnu) w rozmiarach od 0,7 do 2 metrów wysokości. Prace ze sztucznych materiałów (plastik, guma, sztuczne tekstylia) nie będą podlegać ocenie. Marzannę można dostarczyć osobiście lub przesyłką pocztową w nieprzekraczalnym terminie do dnia 15.03.2022, do godziny 15.30 do Skansenu Wsi Pogórzańskiej w Szymbarku.
Każda praca (indywidualna czy zbiorowa) powinna posiadać metryczkę (zał. nr 1 pod regulaminem) oraz podpisaną klauzulę o ochronie danych osobowych (zał. nr 2), które dostępne są pod tym adresem: https://muzeum.gorlice.pl/pdf/Regulamin%20konkursu%20Maopolska%20Marzanna%202022.pdf
Wyniki zostaną zamieszczone na stronie muzeum: www.muzeum.gorlice.pl oraz https://www.facebook.com/SkansenWsiPogorzanskiej do dnia 17.03.2022 r. Finał konkursu Małopolska Marzanna, prezentacja wszystkich prac i wręczenie nagród odbędą się 21.03 o godzinie 10.00 w szymbarskim kasztelu. Wtedy też wspólnie symbolicznie pożegnamy zimę. Szansa na obejrzenie dzieł małych artystów będzie do 31.03.2022 podczas trwającej wystawy.
Serdecznie zachęcamy do udziału w konkursie!
